Teams indelen, hoe werkt het?

Inleiding
In beginsel wordt de teamindeling eenmaal per jaar vastgesteld voor een heel jaar/seizoen. Deze jaarindeling wordt doorlopend geëvalueerd. Dit gebeurt allereerst tijdens lichtingoverleggen waarbij trainers, coördinatoren en HJO boven- en onderbouw gezamenlijk de voortgang bespreken. Tussentijdse verschuivingen vinden alleen plaats als dit echt noodzakelijk is. Bij de onderbouw zal dit sneller gebeuren dan in de bovenbouw.

Binnen DOS Kampen staat als een paal boven water dat wij individueel spelers opleiden, zodat zij zoveel mogelijk plezier halen uit het spelen van dit mooie spelletje: ieder op zijn of haar eigen niveau. Bij het indelen moeten wij echter altijd kijken naar het brede verenigingsbelang waarbij we oog hebben voor de ontwikkeling van het individu. Wensen per individueel lid/ouder of anders invullen is helaas ondoenlijk en ook zeker niet wenselijk.  

Hieronder lichten we toe hoe het proces van indelen verloopt.  

Ideaalplaatje
In de meest ideale wereld is het indelen van teams een fluitje van een cent. In dat geval hebben we per leeftijdslichting precies genoeg spelers om gebalanceerde teams te maken, heeft iedereen precies dezelfde voetbalkwaliteiten en kan iedereen het perfect met elkaar vinden. Helaas blijkt dit niet de dagelijkse praktijk.

We hebben jaarlijks met een grote puzzel met erg veel aandachtspunten te maken. Zo verschillen de aantallen per lichting en worden deze over het algemeen telkens wat meer gezien de mooie groei van onze vereniging. Maar los van de aantallen hebben we te maken met heel veel verschillende kinderen, ondertussen ca. 600 voetball(/st)ers! Kinderen met verschillende talenten en vaardigheden. Kinderen zijn ook sociale wezens met een eigen karakter, gedrag en voorkeur voor andere kinderen om mee om te gaan. En ja, karakters kunnen weleens botsen en gedrag kan weleens als afwijkend ervaren worden. 

Gelukkig maar, het zou een saaie bedoening worden als iedereen hetzelfde zou zijn. En dan verschillen ook nog de redenen om te willen voetballen. Bij sommigen staat alles in het teken van voetbal, voor anderen is het gewoon een gezellige bezigheid. En zo kunnen we nog wel even doorgaan...

De praktijk
Hoe gaat die indeling dan in zijn werk? Gelukkig hebben we een heel aantal kundige en betrokken Dossers die hierbij betrokken zijn. Hieronder een toelichting van de werkwijze van het selecteren.

Aantal teams bepalen
Vlak na de winterstop maken we een blauwdruk van de selecties voor het nieuwe seizoen. We beginnen met het bepalen van het aantal teams per in te schrijven leeftijdslichting.

Spelers per team bepalen
Nu we een beeld hebben van het aantal teams per lichting, maken we het aantal spelers per team inzichtelijk. Dit verandert echter vrijwel wekelijks omdat we te maken hebben met veel nieuwe leden en in mindere mate ook wel eens een lid dat stopt. Idealiter delen we in de bovenbouw teams in van 14-16 spelers. In de onderbouw teams met maximaal 2 wissels.

We willen onze leden zoveel mogelijk minuten laten voetballen, dus zouden we het liefst kleine teams maken. In de praktijk blijkt echter dat we steeds meer spelers nodig hebben om in de weekenden tijdens wedstrijden genoeg spelers op de been te krijgen. Dit komt mede door blessures/ziekte,s maar ook wel door snel/makkelijk afzeggen. Je doet aan een teamsport, daar horen op zaterdag teamverplichtingen bij! Hier ligt dus ook een belangrijk aandachtspunt voor spelers en ouders.

Opstellen blauwdruk
Nadat we de aantallen teams en spelers inzichtelijk hebben, maakt de TC een blauwdruk van de nieuwe teams. Deze blauwdruk wordt opgesteld aan de hand van:

• Eigen waarnemingen TC (leeftijd coördinatoren en HJO`s onderbouw en bovenbouw)
• Input van onze interne scouting
• Input van trainers en leiders van de teams
• Input uit lichting overleggen (2/3x per jaar)
• Input uit spelersbeoordelingsformulieren
• Bevindingen tijdens meetrainen

Bepalen definitieve selectie
Per seizoen wordt 2 à 3 maal een lichtingenoverleg gehouden waarbij de TC alle trainers en leider per team uitnodigt. Tijdens dit lichtingoverleg wordt de algemene gang van zaken gedurende het seizoen besproken. Vooral tijdens de laatste 2 overleggen wordt er ook stilgestaan bij de ontwikkeling van de individuele spelers.  

In het seizoen 2023/2024 zijn we begonnen met het invullen van spelersbeoordelingsformulieren door de trainers. Vanaf het nieuwe seizoen zal dit 2x per seizoen ingevuld worden. Uitgangspunten die door TC, interne scouting en trainers beoordeeld worden bij spelers, zijn de fysieke voorwaarden/eigenschappen, technische-, tactische- en mentale vaardigheden.

De blauwdruk voor de nieuwe indelingen wordt opgesteld door de TC in samenspraak met de bevindingen van onze interne scouting. Richting het einde van het seizoen wordt er per leeftijdscategorie een afsluitend lichtingoverleg gehouden dat geheel in het teken staat van de nieuwe selecties. De TC deelt de blauwdruk van de nieuwe selecties met de trainers en leiders. Zij zijn uiteindelijk degenen die 3x per week met de spelers op het veld staan en hebben dan ook een goed beeld bij de ontwikkeling van de spelers. Tijdens deze gesprekken wordt een belangrijke basis gelegd voor de definitieve indelingen. 

De indeling wordt dus niet alleen door de Technische Commissie gemaakt. Maar wordt in brede samenspraak met alle betrokkenen gemaakt. Uiteindelijk is de TC echter wel eindverantwoordelijk en eindbeslissend. Mocht u na het bekendmaken van de selecties hier vragen over hebben, dan mogen deze te allen tijde aan de TC gesteld worden!  Maar dat betekent normaal gesproken niet dat er iets zal wijzigen aan de gemaakte indeling. 

Is de indeling definitief?
De indeling is eigenlijk nooit definitief. Wanneer we als TC een fout hebben gemaakt (ja ook wij zijn mensen), of wellicht vindt er een ontwikkeling plaats bij spelers of binnen teams, dan hebben wij altijd de mogelijkheid om wijzigingen of verschuivingen binnen de teams door te voeren. Dit doen wij uiteraard altijd in overleg met de betrokkenen. Dit zal alleen in uitzonderlijke gevallen gedaan worden. 

De ontwikkeling van jeugdspelers verloopt altijd met ups en downs. Het doorselecteren op basis van ontwikkeling in korte periodes proberen wij te voorkomen en zijn wij geen voorstander van. 

Verschil bovenbouw en onderbouw
In de onderbouw (onder 8 tm onder 12) bij DOS Kampen schrijven we in elke leeftijdslichting teams in bij de KNVB-competities (bij de meiden kan dit alleen bij voldoende aantallen). Op deze manier zit in principe elke speler in een team met spelers uit zijn of haar eigen geboortejaar. Alleen in specifieke gevallen kan hier wel eens van worden afgeweken. Bijvoorbeeld als een speler meer weerstand nodig heeft, fysieke eigenschappen beter passen bij een jaar jonger of ouder, of bij iemand die later in het seizoen lid is geworden.

Naarmate de kinderen ouder worden, zijn we nog scherper op de individuele ontwikkeling van de spelers. In de bovenbouw proberen we teams waar mogelijk in te schrijven in de leeftijdscategorieën o13, o15, o17, o19 en o23. Dit houdt in dat we teams maken waarin zowel eerste- als tweedejaars spelers voetballen. Het inschrijven in deze “hele” lichtingen heeft voor ons als club meerdere voordelen en leereffecten:

• Verbreden sociale wereld;  kinderen leren meer andere kinderen binnen de club kennen.
• Weerstandsniveau;  middels het door selecteren kunnen wij meer kinderen op het juiste weerstandsniveau indelen.
• Kwaliteit teams; door het door selecteren krijgen we een betere kwaliteitsverdeling en zal de kwaliteit per team toenemen.
• Sociale ontwikkeling; eerstejaars spelers kunnen veel leren van tweedejaars spelers en vice versa.
• Groepsdynamiek; door niet jaar in jaar uit in exact hetzelfde team te spelen, verandert jaarlijks de groepsdynamiek waarin een speler speelt.

Uiteraard zijn wij als club ook bekend met ontwikkelingen als het geboortemaandeffect, vroeg/laat rijpe spelers etc. Hier sluiten wij dan ook zeker onze ogen niet voor. Sterker nog, we denken met deze wijze van indelen hier nog beter op aan te sluiten dan de gemiddelde amateurclub. 

We kijken vooral in de groeispurtleeftijd (van o13 tm o15/16) zeer kritisch en zelfs op basis van fysieke voorwaarden (lengte, sociale ontwikkelng) van spelers bepalen we hoe er wordt ingedeeld.  Wanneer de situatie hier om vraagt, kunnen we vanuit dit perspectief alsnog besluiten om 1 of meerdere teams in te schrijven als tussenlichting ontwikkelteam (o14 of o16).  

Het inschrijven in tussenlichtingen blijkt in de praktijk echter lastig,  omdat wij vanuit de KNVB op voorhand geen inzicht krijgen in de clubs die zich hierin in schrijven. Het is dus vooraf niet inzichtelijk of we in deze tussenlichtingen tegenstanders krijgen binnen acceptabele reisafstanden. Daarnaast zit er in deze lichtingen ook gewoon een dispensatie mogelijkheid, waardoor er vaak alsnog teams met oudere/grotere spelers als tegenstander worden ingeschreven. Ook is het aantal klasses waarin gespeeld kan worden beperkter dan in de “hele” lichtingen.  Om deze redenen proberen wij dan ook zoveel mogelijk leeftijd gemixte “hele lichting” teams in te schrijven. 

Meetrainen
Indien gedurende het seizoen blijkt dat een speler zich dusdanig heeft ontwikkeld dat een volgende stap logisch lijkt, dan kan besloten worden om diegene mee te laten trainen met een hoger of ouder team. Dit zal normaal gesproken in de tweede seizoenshelft gebeuren. 

Het meetrainen heeft als voordeel dat de speler/speelster wat meer weerstand krijgt. Anderzijds is dit ook gelijk een goed meetpunt om te beoordelen of diegene een stap hoger aankan. Uiteraard bekijken we dit over een langere periode, om dit te kunnen beoordelen. Het meetrainen van spelers/speelster vindt alleen plaats als TC, interne scouting en trainers/begeleiders hier voldoende aanleiding voor zien.

Bij de O8 en O9-lichting wordt vanaf het seizoen 2024/2025 eenmaal per week een collectieve circuittraining gegeven. Deze training kan in de loop van het seizoen ook gebruikt worden om teams te mixen en het effect van meetrainen en meer weerstand bieden te brengen. In deze leeftijdscategorie vind in het bijzonder veel ontwikkeling plaats. Om deze reden is hier ook extra veel aandacht voor vanuit onze interne scouting.

Tot slot
Met deze toelichting hopen wij u een betere kijk te hebben gegeven in de manier van indelen en de hierbij genomen beleidsuitgangspunten binnen onze mooie club.  Zoals gezegd is het ieder jaar een flinke klus om deze indeling op een zo goed mogelijke manier uit te voeren. Moet u dan medelijden met ons hebben? Nee zeker niet, maar hopelijk leidt het wel tot zoveel mogelijk begrip.

Uiteraard hopen we dat u onze visie kunt ondersteunen. Mocht u zich geroepen voelen om ook een bijdrage te leveren aan dit proces, schroom dan vooral niet u aan te melden via [email protected]. We zijn per slot van rekening een vereniging, dus verenig u.